Historia

Parafia Wiązownica należy do gminy Staszów, leży w województwie świętokrzyskim, jest położona w malowniczym miejscu, rozciągnięta wzdłuż rzeki Kacanki. Do parafii należy 8 miejscowości: Bukowa, Czajków Południowy, Czajków Północny, część Łukawicy, Smerdyna, Wiązownica Duża, Wiązownica Mała i Wiązownica Kolonia w której na pięknym wzgórzu wybudowana jest przepiękna świątynia. Pochodzenie nazwy miejscowości Wiązownica związana jest z legendami, według pierwszej , około tysiąca lat temu obszary te porastała puszcza w której było mnóstwo węży, stąd być może wieś nazywano Wężownicą, węże są nadal, obecnie można spotkać zaskrońce. Druga legenda związana jest z obecnością lasów na tych terenach w których dominującym drzewem był wiąz, od którego wzięto prawdopodobnie  nazwę miejscowości.

Pierwsze  wzmianki o istnieniu miejscowości Wiązownica, pochodzą z XI wieku i przypadają do roku 1025, w tym czasie król Bolesław Chrobry przekazuje wieś O.O Benedyktynom z Łysej Góry. [Bolesław I Chrobry – pierwszy koronowany król Polski z dynastii Piastów,(ur. 967, zm. 17 czerwca 1925) . Był synem Mieszka I, księcia Polski i Dobrawy, czeskiej księżniczki].

W tym czasie prawdopodobnie istniał też drewniany kościół.

Trudno jest dokładnie ustalić kiedy i przez kogo została założona parafia wiązownicka. Jak podaje w swojej pracy „Kościoły dekanatu Koprzywnickiego” ksiądz Stanisław Puławski, wieś Wiązownica dawniej Wężownica lub Jeżownica należała do dóbr królewskich, klucza osieckiego.

Udokumentowane wzmianki pochodzą z XIII (1255) wieku kiedy to książę Bolesław Wstydliwy w swoim dyplomie stwierdza, że wybudował w Zawichoście klasztor i szpital dla ubogich, który uposaża we włości i dochody ze wsi w tym Wiązownicy. 

Król Bolesław V Wstydliwy odebrał wieś Benedyktynom ze Świętego Krzyża i  przekazał O.O Franciszkanom z Zawichostu, po kilkunastu latach znowu wieś wraca do O.O Benedyktynów. Wiązownica przez 183 lata była własnością kościelną aż do roku 1440,kiedy to została przyłączona do dóbr królewskich. Kościół Rzymskokatolicki, aby nie utracić dochodów które czerpał dotychczas z wioski, ufundował nowy drewniany kościół modrzewiowy. Zakonowi  Benedyktynów przypisuje się wybudowanie tego drugiego kościoła drewnianego około roku 1411 pod wezwaniem św. Michała, ustanawiając w Wiązownicy parafię.

[Ks. St. Puławski pisze, że według rubryceli diecezjalnych z 1880 r. drugi kościół w Wiązownicy, również drewniany p.w. św. Michała został zbudowany w 1411 r., zapewne przez Króla Polskiego lub dzierżawcę dóbr królewskich.   Należy przypuszczać, że w tym miejscu istniał już wcześniej kościół, dowodem na to może być pleban parafii z 1440 r. Jan Robocicz, prezbiter herbu Pierścień.  

Za czasów Jana Długosza jest wsią królewską z kościołem p.w św. Michała Archanioła i plebanem Janem Robociczem herbu pierścień. We wsi było 45 łanów kmiecich, 2 karczmy, zagrodnikiem i sołtystwem. Nad rzeką stały dwa młyny: jeden królewski z łanem ziemi, drugi sołtysi dający dziesięcinę plebanowi.

Stąd przypuszczenie że  Wiązownica była w tym czasie już parafią. Dalej ks. Puławski podaje: „ Ten drugi kościół był konsekrowany ale nie wiadomo przez kogo.” ]

Następne wzmianki które świadczą o istnieniu tutaj świątyni to rok 1470 w którym to prawdopodobnie erygowano Parafię Wiązownica, jednocześnie wcielając w jej rejon okoliczne wioski w tym tez Bukową.

Cmentarz kościelny

Cmentarz (łać. coemeterium – oznacza miejsce snu, spoczynku) – to wydzielony pewien obszar ziemi, miejsce grzebania zmarłych. Dla każdego chrześcijanina cmentarz jest i był miejscem nadziei, oczekiwania na zmartwychwstanie. To szczególne miejsce łączy niejako każdego żyjącego człowieka ze swoimi przodkami. Dlatego też poprzez wieki cmentarzom poświęcano wiele troski i uwagi. 

            Każdy cmentarz katolicki musiał być poświęcony, a uroczyści dokonywał tego ksiądz biskup. Dzięki temu cmentarz stawał się miejscem świętym. Najczęściej cmentarze znajdowały się bardzo blisko kościoła parafialnego, albo na placu wokół kościoła lub poza, ale w bliskiej odległości.

Na cmentarzach obowiązywało prawo azylu i immunitetu, dla podkreślenia charakteru  sakralnego. Na cmentarzu nie wolno było chować między innymi ekskomunikowanych i samobójców. Synod gnieźnieński w roku 1512  nakazał ogrodzenie cmentarza  murem lub parkanem drewnianym, a synod  chełmiński  z roku 1583 zażądał by w bramach  cmentarnych  była  krata żelazna lub drewniana broniąca przed  wejściem  zwierząt. Praktyka grzebania zmarłych w bliskiej odległości od świątyni trwała jeszcze w XVIII w.

Cmentarze wiązownickie mają swoją historię, a było ich cztery:nie licząc tych po zarazach w Czajkowie i Wiązownicy Dużej.

 Pierwszy cmentarz -najstarszy cmentarz, który znajdował się niedaleko drewnianego kościoła wybudowanego najprawdopodobniej przez Ojców Benedyktynów świętokrzyskich w Wiązownicy Małej.

Z tym cmentarzem wiążą się ważne wydarzenia z 3 września 1596 r. wydane zostało przez króla Zygmunta III napomnienie królewskie w stosunku do wójtów parafii Wiązownickiej za brak należytego zadbania o stan cmentarza parafialnego, brak ogrodzenia  i sprzeciwianie się ówczesnemu plebanowi Tomaszowi Starorząbskiemu w tej sprawie . Upomnienie otrzymali: wójt gromady Czajków – Marcin Szewczyk, wójt gromady Bukowa-Jan Cybula, wójt gromady Smierdzyna – Marcin Piechur i wójtowie z pozostałych gromad.

 W latach 1597-1602 dzierżawcą królewskiej wsi jest wojewoda poznański starosta sandomierski Hieronim Gostomski, na którego skargę za zaleganie dawaniu dziesięcin i innych krzywd do króla Zygmunta III skierował pleban Tomasz Starorząbski.

1598- powstaje dekanat połaniecki, parafia Wiązownica zostaje włączona do tego dekanatu, dekanat należy do diecezji Krakowskiej.

 

1646 rok. Wizytacja  kanoniczna parafii była  przeprowadzona  gdy  proboszczem  parafii  był   Paweł Falkowski. Stan budynku kościoła był  bardzo zły , dzwonnica przylegająca do  kościoła  dziurawa . Dom plebański  i wikarego grożący się   zawaleniem . Dochody plebana  około   tysiąca  florenów.

Wydane przez  wizytatora   postanowienie  dotyczyło zatroskania  o zbawienie dusz  i zabezpieczenie  kościoła  przed  kradzieżą i powstaniem pożaru . 

1685 – 15 kwietnia skradziono naczynia liturgiczne srebrne z kościoła. Dnia 25 września tegoż roku kościół powtórnie został okradziony.( O kradzieży wspomina dokument wizytacyjny z 1694 roku)

  Od końca wieku XVII datuje się powolny upadek gospodarczy wioski, Najdobitniej o tym mówi Rozporządzenie w sprawie kościołów parafialnych: filii strzegomskiej i parafii Wiązownica, wydane podczas wizytacji roku 1694 wydanego przez ks.S.K. Sadowskiego jako wizytatora. 

Kościół w Wiązownicy w 1694 roku był w bardzo złym stanie technicznym,[ w podobnym stanie był też kościół drewniany filialny w Strzegomiu, i zabudowania ] zalecono jego remont po wizytacji ks. biskupa.[ wizytatorem był ks. Stanisław Kazimierz Sadowski protonotariusz apostolski, kanonik kielecki ].[„przyciesie były zgniłe, ściany zaciekłe, podłoga pokrzywiona, stopnie ołtarza zrujnowane, dachy dziurawe, zakrystia zawilgocona, naczynia liturgiczne poniszczone, szaty liturgiczne zawilgocone, dzwonnica chwiejąca się od wiatru, ogrodzenie kościoła zrujnowane.” ].

[Zalecono remont kościołów i zabudowań w tym dokumencie wizytacyjnym, oraz poprawienie się proboszcza Jana Kurowskiego i dokonanie remonu].

W 1706 roku dzierżawcą dóbr królewskich w tym Wiązownicy zostaje Samuel Nahorecki starosta kotelnicki, rotmistrz królewski. 

W 1715 - ks. proboszcz Sebastian Dębicki skarży pod sąd królewski Jakuba Słowikowskiego za nocny napad na plebanię w Wiązownicy.

W 1727 roku 20 kwietnia , przeprowadzono wizytację  kościoła parafialnego w Wiązownicy z rozporządzenia biskupa Szniawskiego, i zalecono pilny remont,  zwizytował parafię archidiakon  sandomierski ks. kanonik krakowski  archiprezbiter mariacki Dominik  Lochman.  

 

1736 roku 13 – 14 grudnia ,przeprowadzono nową wizytację kościoła parafialnego. W tym dokumencie   nałożono  na plebana  ks. Michała Tymińskiego obowiązek przeprowadzenia  pilnych  prac  naprawczych.

Dawny blask kościołowi na Wiązownicy Małej przywrócono dopiero po remontach po roku 1736.

 Kardynał Jan Aleksander Lipski w roku 1741 afiliował parafię Wiązownica do parafii św. Bartłomieja w Staszowie.[w teksie jest Stradów]

W sporządzonym dnia 29 lipca 1783 r. inwentarzu kościoła parafialnego, przez księdza doktora filozofii Antoniego Sobczyńskiego, kanonika sandomierskiego czytamy: „Kościół wiązownicki kollacji królewskiej, drewniany na wschód słońca letni wystawiony pod tytułem św. Michała Archanioła mający w sobie trzy ołtarze drewniane. Wielki ołtarz stary ma w sobie obraz koronacji Najświętszej Mari Panny bez żadnych votów, a niżej pod nim obraz mały św. Michała, Mensa murowana. Drugi ołtarz bez portalu po prawej ręce także stary św. Józefa Mensa pod nim murowana. Trzeci po lewej stronie niedawno zdaje się postawiony, prosto malowany z obrazem Najświętszej Marii Panny Bolesnej, Mensa pod nim także murowana przy którym jest ambona nowa szczupła i mała. Przy tym ołtarzu blisko jest statua drewniana św. Jana Nepomucena z postumentem. Tarcza na środku z Pasją Chrystusa Pana przy niej dwa obrazy. Podsufitka od Wielkiego ołtarz stara malowana, częścią rysowana dalej na kościele cała nowa. Chórek z balaskami mały, na który po schodkach wchodzi się, na którym pozytyw szkatulny w sześciu głosach dobry.

Okien pięć w chórze mniejsze trzy. Podłoga drewniana w tym kościele dobra. Baptysterium drewniane małe, w którym kociołek miedziany dawny. Ławki na kościele dwie stare ,na  chórze także dwie mniejsze.

 

W 1785 roku założono w Parafii Bractwo Miłosierdzia, którego promotorem był ks. Proboszcz Józef Wysokiński, w tym też roku wyrobiono w Rzymie odpusty „na założenie i poświęcenie kościoła”

 

W opisie stanu kościoła parafialnego z 1791 roku pleban wiązownicki ks. dr Antoni Sobczyński tak pisze: „Cmentarz wokoło kościoła parkanem z drzewa różnego rżniętego obwiedziony dobrze zapiera się aby zwierzęta domowe wejście do niego miały zabronione. Na nim żadne targi ani jarmarki nie bywają”. Staraniem Ks. Antoniego Sobczyńskiego jako plebana a zarazem  kanonika sandomierskiego i ks. Józefa Steczowskiego wikarego w dniu 3. listopada 1802 roku wyjęto spod kościoła kości i pochowano je uroczyście.

 

Na miejscu złożenia kości usypano wielki kopiec. Jednak z czasem na pochówki zaczęło  brakować miejsca  i zmarłych grzebano w innym miejscu.

 Po drugiej stronie drogi w niedalekiej odległości od kościoła na Wiązownicy Małej znajduje się taka posesja- to drugi cmentarz w Wiązownicy.

Obecnie w tym miejscu rosną brzozy, pośród których stoi krzyż drewniany przypominający, że było tu miejsce wiecznego odpoczynku. Na tym właśnie cmentarzu pochowany został ks. Marcin Rokicki pracujący w parafii Wiązownica w latach 1840-41, zmarł 16 kwietnia 1841 roku.

 

W 1742- wybucha zaraza bydła na tych terenach, czyli też i w parafii Wiązownica.

W 1805 roku powstaje diecezja kielecka, dekanat połaniecki z Wiązownicą włączono do tej diecezji.

W roku 1812 oddano z kościoła w Wiązownicy na  bandaże do szpitali wojskowych 10 obrusów, komże, humerał, i mały ręcznik.

W 1817 roku kościół w Wiązownicy[ten kościół stał na gruntach w Wiązownicy Małej] był w tak złym stanie technicznym, ze postanowiono go zapieczętować i zamknąć.

W tym roku, jak wynika z dokumentów wizytacyjnych, kościół był już podparty wewnątrz słupami, a nabożeństwa odprawiano w domurowanej do kościoła zakrystii.

 

W 1818 roku nowy podział administracyjny, zostaje utworzona diecezja sandomierska z 16 dekanatami, utworzono dekanat staszowski do którego weszła również parafia Wiązownica.

W 1820 r. Kościół w Wiązownicy spalił się od uderzenia pioruna. Przez 25 lat msze święte odprawiano w szopie dostawionej do ocalałej zakrystii.

Po utracie niepodległości przez Polskę podczas rozbiorów, pierwszy rozbiór Polski – nastąpił w roku 1772, wieś Wiązownica znalazła się na krótko w zaborze austriackim, by następnie na stałe znaleźć się  w zaborze rosyjskim w majoracie osieckim. Na mocy postanowienia cara Mikołaja I z dnia 4/16 października 1835 roku wieś została przyznana w nagrodę za zasługi senatorowi i generałowi armii rosyjskiej Wasylemu Pogodinowi. W związku z tym wydarzeniem sporządzono bardzo dokładny inwentarz wszystkich folwarków  Majoratu Osiek.

Generał, senator Wasylij Pogodin w rozległym majątku wybudował pałac, w stylu neogotyckim w 1847roku. Ten zabytek dzisiaj liczy 26 pomieszczeń. Posiada także charakterystyczne dla architektury wschodu półokrągłe wejście. Drzwi jednego z wejść do budynku zachowały swój oryginalny wygląd. Widnieje na nich herb pierwszych właścicieli budowli.

Wasylij Pogodin zmarł 2 lutego 1863 roku w swoich dobrach "Dzięki", zaopatrzony świętymi Sakramentami, pochowany został na cmentarzu w Wiązownicy Małej.

Trzeci cmentarz parafialny został założony i poświęcony w 1851 r. Ks. Władysław Kłosiński w swojej książce „Pamiątka od księdza proboszcza z Wiązownicy”, tak pisze o tym cmentarzu: „Cmentarz grzebalny, o 1 wiorstę od kościoła oddalony założony i poświęcony w roku 1851 jest otoczony murem zniszczonym”. Położony jest przy drodze z Wiązownicy Kolonii do Smerdyny po prawej stronie. Chowanie zmarłych odbywało się na tym cmentarzu do 1918 roku. Pochowano na nim ks. Saturnina Kaczorowskiego proboszcza parafii Wiązownica w latach 1885-1892 ,zmarł 25 sierpnia 1892 roku ,i ks. Karola Kaczmarskiego proboszcza w latach 1892-1902, zmarł 19 lutego 1902 roku.  Pochowani tu również właściciele Wiązownicy senator Wasyl Pogodin w 1863 roku.

[ Ten cmentarz jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa świętokrzyskiego]

1838 w dodatku do Nr. 24 Dziennika Urzędowego Guberni Sandomierskiej z 5 czerwca czytamy: " Sekcja Oświecenia dnia 16 maja 1838 r. podaje do powszechnej wiadomości. że w dniu 30 czerwca 1838 r. w biurze Komisarza Obwodu Sandomierskiego, odbędzie się licytacja[ współcześnie przetarg] przez otwarcie opieczęntowanych deklaracji na budowę nowego Kościoła parafialnego we wsi Wiązownica, obwodzie Sandomierskim położonej, na którą koszty są zatwierdzone na sumę Złoty polski 38,774  gr 3. ...............................................Oraz złożenie wadium na sumę 3, 878."  Deklarację trzeba złożyć do dnia 30 czerwca 1838 r. Podpisał się pełniący zastępstwo obwodu Gubernatora Cywilnego WATSON K.W.A. i sekretarz Generalny w zastępstwie Filipowicz.  

Obecny kościół parafialny wybudowany został w XIX wieku w 1844 pod wezwaniem św. Michała Archanioła, kosztem parafian i wspomnianego senatora Pogodina , donatariusza dóbr osieckich, w skład których wchodziła Wiązownica, sam będąc wyznania prawosławnego, zaangażował się w wybudowanie kościoła katolickiego w Wiązownicy, a póżniej w Osieku. Ta wyżej informacja o przetargu, nieco zmienia ocenę, dotyczącą budowy koscioła w Wiązownicy i przetargu ogłoszonego już w roku 1838- 6 lat wcześniej. 

Został postawiony wówczas w Wiazownicy kościół o prostej konstrukcji w kształcie prostokąta. Kościół był murowany, póżnoklasycystyczny, budowę kościoła ukończono w roku 1844 roku. Konsekrowany przez biskupa Józefa Joachima Goldtmanna w dniu 29 września 1844 roku, ks. biskup wyznaczył na rocznicę poświęcenia kościoła, pierwszą niedziele po Wielkanocy [był biskupem ordynariuszem diecezji Sandomierskiej od 22 stycznia 1844- do 27 marca 1852].

W parafii Wiązownica w pierwsza niedzielę po Wielkanocy - czyli w drugą niedzielę zwaną niedzielą Białą , niedzielą Miłosierdzia Bożego, wokół kościoła i plebani można spotkać kramarzy na pamiątkę poświęcenia i wyznaczenia rocznicy poświęcenia kościoła.

W 1848- ks. proboszcz parafii Wiązownica Piotr Choroszczyński wybudował plebanię w Wiązownicy, jest też budowniczym plebani  w Strzegomiu.

W parafii Wiązownica w 1855 roku panowała epidemia cholery, zmarło 38 osób, pochowani zostali w odosobnionych cmentarzach w Wiązownicy Dużej  i Czajkowie. Były to dwa miejsca dodatkowe pochówku zmarłych.

W 1863 roku wybucha powstanie styczniowe. Czynny ruch oporu na tym terenie działał dość intensywnie, czego efektem były przeprowadzone bitwy.W 1863 roku 20 października przez tereny parafii, miedzy innymi przez Bukową przechodzi oddział powstańczy liczący około 650 żołnierzy, pod dowództwem płk. Dionizego Czachowskiego.Odział został zaatakowany pod Rybnicą i rozbity, a dzień później całkowicie unicestwiony pod Jurkowicami.

W roku 1865 została wybudowana dzwonnica za proboszcza Wojciecha Wciślika, który był najdłużej w Wiązownicy- 26 lat, od roku 1850 do roku 1876. Dzwonnica stoi naprzeciw głównego wejścia od zachodu. Na dużym dzwonie ważącym około 2000 funtów był napis: Sub auspicio abbatis S.I.M.A.E de Kochanów Kochanowski Pietr. Wajner Ludwisarii An. D. 1587. Na małym o wadze około 500 funtów był napis Lał Petersilge w Warszawie r. 1865. Sprawiony kosztem parafian i dziedzica Aleksandra i Aleksandry [Petrow]. Te dzwony zostały póżniej przetopione i mają nowe napisy.

W latach 1867-1954 Wiązownica należała do gminy Osiek[ wówczas Wiązownica Mała dzieliła się na : Wiązownicę Małą wioskę i następujące kolonie: Wiązownicę-Majorat, Wiązownicę Poduchowną oraz Wiązownicę Sołectwo], a w granicach obecnej gminy Staszów jest od 1 stycznia 1973 roku po reaktywacji gmin w miejsce gromad.

W Wiązownicy Małej na miejscu spalonego kościoła w roku 1910 wybudowana została kaplica, nawiązująca do neogotyckiego stylu.Główny i dominujący akcent zdobniczy wnętrza to drewniany ołtarz, który wraz z kopią cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej tworzy jedność. Według lokalnych przekazów wizerunek ten uchodzi za łaskami słynący. Kaplica stoi w tym miejscu gdzie stał pierwotny kościół.

W latach 1913-1916 r. staraniem ks. proboszcza Władysława Kłosińskiego powiększono kościół o dwie boczne kaplice św. Barbary i św. Michała i o prezbiterium. Kościół rozbudowany według projektu architekta radomskiego Zygmunta Słomińskiego, póżniejszego prezydenta Warszawy, który przygotował plan rozbudowy kościoła w Wiązownicy około roku 1912. Prace rozpoczęto w 1913 roku, postawiono w ciągu tego okresu mury, następnie połozono drewniany dach i pokryto kościół blachą ocynkowaną i rozpoczeto modelowanie wnętrza łącznie z tynkowaniem. Wykonano ogrom pracy w trudnych czasach trwającej wojny i pod obszczałem kul. Powierzchnia dobudowana jest większa niż wcześniejszy wybudowana nawa główna. Proboszczowi pomagał komitet rozbudowy kościoła: Petalski Józef, Kwiecień Piotr, Śledź Marek, Macias Józef, kubik Piotr, Dyl Andrzej i Lipiec Andrzej.

Czwarty Cmentarz: grzebalny powstał w sąsiedztwie obecnego kościoła parafialnego po roku 1918, pochówki zmarłych odbywają się do dnia dzisiejszego. Staraniem ks. Bogusława Orłowskiego proboszcza parafii w latach 1974-1985 ogrodzono cmentarz murem z piaskowca. Obecnie, władze kościelne czynią starania o poszerzenie cmentarza lecz sprawą komplikuje pobliskie ujęcie wody. [ Ten cmentarz jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa świętokrzyskiego pod nr A.891 w dniu 16.04.2012 roku. Starszy numer rejestru 410/A pochodzi z dnia 18.10.1989 r.] 

Ks. proboszcz Józef Trybulski w latach 1918-1925, kontynuował dalsze prace przy kościele w Wiązownicy , ukończył rozpoczęte dzieło przez swojego poprzednika, spłacił długi zaciągnięte w fabryce za materiały na kościół, wykończył ołtarze boczne, ułożył posadzkę z czeskiej terakoty, pomalował wnętrze kościoła w 1924. Kościół malował malarz Nawrocki z Częstochowy. Domalowano obrazy na ścianach: pokłon pastuszków w stajence betlejemskiej, ostatnią wieczerzę Pana Jezusa z Apostołami, św. Stanisława Kostkę, św. Katarzynę. Nad ołtarzami w nawach bocznych św. Pawła Apostoła i św. Józefa Oblubieńca NMP. Na suficie w prezbiterium: Niepokalaną NMP, 4 ewangielistów, na środku kościoła na sklepieniu Zmartwychwstanie Pana Jezusa, nad chórem św. Cecylię. 

 W 1924 r. biskup pomocniczy Paweł Kubicki [ biskup sandomierski pomocniczy w latach 1918- 1944] konsekrował powiększoną świątynię, przy udziale 12 kapłanów 2 alumnów i około 3 tysięcy wiernych. Jednocześnie z kościołem zostały konsekrowane 3 ołtarze, główny ołtarz pod wezwaniem Matki Bożej Częstochowskiej i dwa boczne św. Michała Archanioła i św. Barbary. W ołtarzach umieszczono relikwie świętych męczenników: Amancyusza, Kasjusza, Redemptusa. Rocznicę konsekracji wyznaczono na III niedzielę po Zielonych Świętach.

ks. Dionizy Ostrowski- proboszcz w Wiązownicy od 1925 roku do 1929 roku (4 lata). 4 pażdziernika 1926 roku na mocy udzielonej Mu z Rzymu przez Generalnego Ministra Braci mniejszych O. Wawrzyńca Caratelliego i Ordynariusza Diecezji Sandomierskiego wskrzesił w parafii III Zakon Franciszkański, zapisując dawnych Tercjarzy i nowych z parafii do Kongregacji III Zakonu św. O. Franciszka.

W latach 70 XX wieku został  wykonany Ołtarz posoborowy przez pana Stanisława Golonkę – stolarza z Ostrowca Świętokrzyskiego , zrobione tez zostały drzwi wejściowe do kościoła. 

W latach 1988-90 staraniem ks. proboszcza Lesława Sekulskiego dokonano konserwacji stropu, głównego ołtarza i polichromii.

Za ks. proboszcza Jerzego Rybusińskiego w 1997 r. zbudowano dom parafialny, który poświęcił ks. dr biskup pomocniczy Marian Zimałek.

W 2001 r. odnowiono dwa boczne ołtarze w kościele parafialnym w Wiązownicy i rozpoczęto budowę kościoła filialnego w Czajkowie Północnym. Plany budowy kościoła murowanego  trzy nawowego z kamienia i cegły przedstawił p. Zygmunt Drzymalski z Wiązownicy Dużej . Wykopy i zalewanie fundamentów rozpoczęto w październiku 2001. W 2002 dach kościoła pokryto aluminiową blachą.  

24 października 2003 roku ks. bp. Sandomierski Andrzej Dzięga nadaje tytuł tej świątyni Błogosławionego Antoniego Rewery, kapłana i męczennika z Dachau - jeden ze 108 męczenników z II wojny światowej, a 26 października 2003 r. bp Marian Zimałek poświęcił nowo zbudowany kościół filialny.

Tymczasową kaplicę  metalową która zbudował w 1983  w Sandomierzu ks. Antoni Firmanty, ta kaplica w 1998 została podarowana prze ks. Józefa Śmigla i przewieziona do Czajkowa Północnego a w 2006 roku przewieziona z Czajkowa Północnego do Smerdyny.

Kaplica w Smerdynie została ustawiona na działce Stanisława Marcinkowskiego . Rok wcześniej 6 listopada 2005 roku została podpisana umowa dzierżawy wydzielonej działki o powierzchni 0,15 ha przez ówczesnego ks. proboszcza Jerzego Rybusińskiego. W 2006 roku została wydana decyzja Nr 106/06 o warunkach zabudowy. Całą dokumentację przygotowywało Biuro Projektowe z Wykonawstwem Zygmunta Drzymalskiego z Wiązownicy Dużej.

Ołtarz wraz z kościołem został konsekrowany prze ks. bp ord. Andrzeja Dziegę 30 kwietnia 2006 roku.

 Kaplicę w Smerdynie poświęcił 30 kwietnia 2006 ks. bp ordynariusz Andrzej Dzięga [ biskup ordynariusz diecezji Sandomierskiej od 2002 do 2009].

Pierwszą Mszę świętą odprawił ks. kan. Jerzy Rybusiński 3 maja 2006 roku. Był proboszczem w Wiązownicy przez 10 lat od 1996 roku do listopada 2006 roku.

Stojąc na wzgórzu obok kościoła parafialnego w Wiązownicy Koloni można obecnie ujrzeć przepiękną panoramę terenu: lasy, pagórki i wzniesienia.

Od 1 XII grudnia 2006 rozpoczął prace duszpasterską ks. kanonik mgr Wiesław Opiat. Wprowadzony uroczyście w obowiązki proboszcza przez ks. dziekana Jacka Staszaka z Koprzywnicy 10.12.2006 roku.  

.Ksiądz proboszcz po objęciu parafii Wiązownica w 2006 roku rozpoczął starania aby  działkę dzierżawioną przez parafię w Smerdynie  przejąć na własność parafii. Prace trwały kilka lat, do roku 2010 ze względu na wcześniej wydane decyzje o zabudowie, małej działki o powierzchni o,15 ha. Został przygotowany wniosek do Burmistrza Miasta i Gminy w Staszowie o wydanie opinii w sprawie podziału nieruchomości. Wstępny projekt podziału został opracowany przez mgr inż. Sylwię Klocek geodetę ze Smerdyny, całość prac była pilotowana przez pana geodetę inż. Stanisława Klocka ze Smerdyny. W 2010 roku parafia przejęła na własnośc działkę o powierzchni ponad 70 arów w Smerdynie.

W lipcu 2007 parafię nawiedza huragan, który pustoszy cmentarz parafialny i teren wokół kościoła, łamiąc ogromne drzewa w Wiązownicy Koloni oraz drzewa na starym cmentarzu w Wiązownicy Małej.

W 2007 roku 28 października została założona Rada Parafialna. W skład nowej rady weszli wszyscy sołtysi- bez sołtysa z Wiązownicy Koloni. Do Rady weszli również radni i kilku parafian- w liczbie 21 osób. Przewodniczącym Rady Parafialnej został Gaweł Edward , zastępcą Irek Andrzej a skarbnikiem Wiesława Kubik.

W 2007 uzyskała parafia pozwolenie na remont kościoła ze Starostwa Powiatowego Decyzja nr S-141/07 , łącznie z decyzją Wojewódzkiego Urzędu Ochrony zabytków Decyzja nr 271/A/07 i pozwoleniem Kurii Diecezjalnej z Sandomierza.

W 2007 roku ksiądz proboszcz rozpoczął remont kościoła, została usunięta stara podziurawiona blacha nad dwoma zakrystiami, w zakrystii sufity, ściany, były mocno zawilgocone z widocznymi śladami przecieków po ulewach. Ks. proboszcz rozpoczął starania o dofinansowanie tych prac z MKiDN. Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Departamentu Ochrony Zabytków. Całą dokumentację do ministerstwa w Warszawie przygotowywało Biuro Projektowe z Wykonawstwem Zygmunta Drzymalskiego z Wiązownicy Dużej. Wówczas Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego był Kazimierz Michał Ujazdowski.

Została wymieniona więźba dachowa nad zakrystiami , blachę zwykłą zamieniono na blachę miedzianą i dokonano wymiany instalacji elektrycznej w całym kościele –koszty inwestycji to 109 tysięcy 341 złotych i 20 groszy , część pieniędzy została pozyskana z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Departamentu Ochrony Zabytków, dotacja ministerstwa to 71 tysięcy 816 złotych 71 groszy. Większość prac wykonała firma Handlowo Usługowa „ SKOWRON” Wojciech Skowron ze Staszowa , instalację elektryczną wykonał Zakład Instalatorstwa Elektrycznego Edward Juszczyk ze Staszowa.

W kwietniu 2008 zostaje poszerzona droga o 2-3 metry -dojazdowa do kościoła parafialnego przez Firmę Transportowo-Budowlaną Usług Drogowo- Budowlanych „ DROG-BUD Zbigniewa Bąka z Czajkowa Południowego.

W tym też roku udało się pozyskać betonowe barierki dzięki pomocy sołtysa z Czajkowa Południowego - barierki przywiezione zostały przez Firmę DYLMEKS ze Smerdyny Tomasza Dyla. Barierki ochronne zostały zamontowane na skarpie, przy drodze dojazdowej do kościoła dopiero w 2009 roku. W 2008 roku dzięki pomocy tej firmy -poszerzony został parking o kilka metrów przy kościele i cmentarzu parafialnym.

W 2008 roku w związku z misjami parafialnymi i przygotowaniem duchowym parafian do nawiedzenia Matki Bożej w Świętym Wizerunku Jasnogórskim została pomalowana , odnowiona i wyremontowana zakrystia przez malarza Karola Bujaka z Czajkowa, wymienione tez zostały stare szafy na nowoczesne , odnowienia doczekało się tez prezbiterium kościoła, odnowione balaski, odnowione drzwi i pomalowane .

Z racji Nawiedzenia oczyszczony został cały teren obok kościoła, przecięte zostały drzewa od ośrodka zdrowia do kościoła, i oczyszczone pobocza.

Poszerzony został parking o dalsze kilka metrów przy cmentarzu i utwardzony rumem z pobliskich kamieniołomów ze Smerdyny- przywiezionych przez kilku gospodarzy. Dzięki zaangażowaniu i włączeniu się w prace porządkowe kilku rodzin oraz strażaków z OSP i mieszkańców Smerdyny , Łukawicy Bukowej i Wiązownicy Koloni Wiązownicy Małej i Dużej oraz Czajkowa , uporządkowany został cały teren dojazdowy do kościoła.

Na początku 2008 roku został powołany Parafialny Zespół Caritas: przewodniczącym zespołu została pani Wiesława Kubik. W 2008 liczba osób korzystająca z pomocy placówki to 49 osób, W 2009 roku liczba osób korzystających z pomocy podwoiła się. W 2010 to 92 osoby. Dzięki udostępnieniu środka transportu w tych latach przez burmistrza Staszowa i dzięki pomocy OSP Wiązownica Duża i Łukawica , można było dostarczyć żywność w ramach pomocy charytatywnej ludziom najbardziej potrzebującym na terenie parafii Wiązownica.

W 2009 został przeprowadzony remont plebani, zaadaptowane zostało kilka pomieszczeń.

W sierpniu i wrześniu 2009 w kościele parafialnym w Wiązownicy zostały zamontowane dodatkowe okna w prezbiterium, i przeprowadzono konserwację okien witrażowych w prezbiterium kościoła.

Zamontowanie nowych aluminiowych okien osłonowych w prezbiterium łącznie z konserwacją i uzupełnieniem brakujących elementów , to koszt 24 tysięcy 05 groszy. Parafia uzyskała dotację w kwocie 12 tysięcy pochodzącą ze środków budżetu Gminy Staszów. Prace wykonała Firma Budowlano - Handlowo-Usługowa „ REMAL” Sylwestra Łazarowicza z Dębna.

Zbiórki parafialne zbierane na prace ,częściowo pokrywały koszty wykonanych remontów.

25 listopada 2007 zostaje ks. proboszcz Wiesław Opiat wicedziekanem Dekanatu Koprzywnica.

Od 1 lipca 2008 obejmuje obowiązki dziekana Dekanatu Koprzywnica.

W lutym 2010 roku w czasie zimy spadający śnieg z dachu kościoła spowodował ogromne straty, zostały zerwane z części kościoła rynny –korytka, a w wielu miejscach poprzerywane. Woda z deszczu bezpośrednio z dachu odprowadzana była na ściany kościoła.

Kościół parafialny jest jednym z interesujących przykładów wiejskiego kościoła parafialnego, stan techniczny wymaga podjęcia dalej prac zabezpieczających i remontowych. Kościół wybudowany w połowie XIX wieku, w stylu klasycystycznym, wpisany do rejestru zabytków w granicach działki ewidencyjnej nr 346 decyzja z dnia 19 X 1998 roku pod numerem 602/A.

Pierwszy etap robót: zmiana pokrycia dachowego nad zakrystiami , wymiana instalacji elektrycznej – została wykonana na przełomie 2007/2008 roku. W 2009 roku rozpoczęty został drugi etap przygotowujący realizację dalszej części pozwolenia. Na 2010 zaplanowane zostało wykonanie osuszenia fundamentów i remont odwodnienia kościoła. Nie wykonanie tych prac to degradacja zabytkowego kościoła. to zawilgocenie , zagrzybienie, odpadanie tynków w środku kościoła i rozsypywanie się substancji piaskowca.

Prace związane z odgrzybianiem ścian i uzupełnianiem brakujących części tynków, uzupełnianiem malowideł zostały wykonane w 2010 roku.

Została też założona instalacja centralnego ogrzewania w kościele.

W 2010 roku rozpoczęte zostały prace związane z obniżaniem terenu, obniżony został plac o około 60-80 centymetrów, to setki ton wywiezionej ziemi z placu kościelnego. Praca wykona została przez Firmę Transportowo-Budowlaną , Usług Drogowo- Budowlanych „ DROG-BUD Zbigniewa Bąka z Czajkowa, firma poszerzyła tez parking koło cmentarza.

Zostały dobudowane i wycementowane studzienki kanalizacyjne, które przyjmują wodę deszczową z dachu kościoła, których jest obecnie kilkanaście sztuk, połączone rurami kanalizacyjnymi, wyprowadzają wodę poza ogrodzenie kościoła. Położone zostało ponad 400 metrów rur drenażowych, opasujących kościół i odprowadzają wodę deszczową poza obręb kościoła, w wykopy poszło ponad 50 ton kamienia grysu.

Dzięki pomocy wielu osób zostało zgromadzone ponad 250 ton kamienia. Parafia uzyskała tez pomoc od Zarządu kopalni Dolomitów SA w Sandomierzu od pana prezesa Longina Bokwy , zarząd kopalni przekazał na rzecz parafii 90 ton kamienia.

Usypana z kamienia została aleja procesyjna i utwardzona wokół kościoła o szerokości około 4 metrów.

Usunięte zostało zawilgocenie ścian kościoła i zagrzybienie. Został dobudowany nowy chodnik z kostki wykonany przez firmę Budowlaną EKOLIGBUD Jana Ligieckiego z Ruszczy. Zostały wymienione w listopadzie stare rynny- korytka na dachu kościoła. Parafia uzyskała pomoc Starostwa Powiatowego ze Staszowa w wysokości 10 tyś złotych, w skali kosztów remontów i założenia instalacji grzewczej ,to około 1/11 część poniesionych kosztów.

Zabezpieczone zostały okna, uzupełniono odpadający kit, na chwilę obecną zostało dokupione ponad 20 kilogramów uszczelniacza, wystarczyło to na zabezpieczenie kilku okien.

Okna na chwile obecną wymagają konserwacji, są w złym stanie technicznym, potrzebne są również okna osłonowe, do wyremontowania czeka całe ogrodzenie-kamienne kościoła, parafia w chwili obecnej szuka sponsorów na wykonanie jeszcze wielu prac przy kościele.

W 2010 roku została przez ks. proboszcza poświęcona droga asfaltowa oraz kapliczka na styku Bukowa- Wiązownica Kolonia „Dzięki” odremontowana przez mieszkańców Bukowej.

W 2011.21.marca Firma Zbigniewa Bąka zebrała ziemię przed ogrodzeniem kościoła i utwardziła kamieniem parking przy wejściu do kościoła.

Od 22 marca do 23 marca 2011r. trwała wizytacja parafii Wiązownica. Ks. bp ordynariusz Krzysztof Nitkiewicz wraz z ks. proboszczem odwiedził rodziny kapłańskie i zakonne, odwiedził 101 letnią Franciszkę Jońca, odwiedził wszystkie szkoły na terenie parafii w Bukowej, Wiązownicy Dużej, Czajkowie Południowym i Smerdynie. A 23 marca została odprawiona uroczysta msza święta z udziałem wszystkich kapłanów z dekanatu Koprzywnica, proboszczów i wikariuszy, obecnych było 24 kapłanów i również był obecny ks. bp Edward Frankowski. Ta Msza św. zakończyła wizytację parafii i całego dekanatu Koprzywnica.

Wokół kościoła w maju 2011 roku zostały wykonane prace porządkowe, pielęgnacyjne, dzięki zaangażowaniu się rodziców dzieci II klas szkoły podstawowej. Dalsza część prowadzonych prac w najbliższym czasie zostanie dopisana. 

Wiązownica 95
28-200 Staszów

882599422 parafiawiazownica@gmail.com

Msze święte

Niedziela i Święta

7:00, 10:00, 12:00, 16:00

8:30 (Czajków Północny)

14:30 (Smerdyna)

Dni powszednie

16:00

Papież Franciszek

Modlitwa do św. Michała

Święty Michale Archaniele, wspomagaj nas w walce, a przeciw niegodziwości i zasadzkom złego ducha bądź nam obroną. Oby go Bóg pogromić raczył, pokornie o to prosimy! A Ty wodzu niebieskich zastępów, szatana i inne złe duchy, które na zgubę dusz ludzkich po tym świecie krążą, Mocą Bożą strąć do piekła. Amen.

Konto bankowe parafii

Bank Spółdzielczy w Staszowie

27 9431 0005 2001 0020 6066 0001

z dopiskiem
Darowizna na cele kultu religijnego